Ngày nay, các phòng khám nha khoa bận rộn phải đối mặt với một thách thức nghiêm trọng về quy trình vô trùng: một mặt phải duy trì hoặc tăng năng suất của phòng khám (các dụng cụ, vật liệu phải luôn sẵn sàng để phục vụ bệnh nhân liên tục), một mặt phải đảm bảo an toàn cho bệnh nhân. Cùng một lúc, hai mục tiêu này có vẻ như không tương thích. Những tiến bộ trong thiết bị nha khoa đã phát triển để các quy trình trong nha khoa được an toàn hơn, tuy nhiên hiệu quả cuối cùng đạt được phải là tiết kiệm chi phí. Rửa sạch và quy trình khử trùng đáp ứng các hướng dẫn của ADA và CDC là quan trọng để kiểm soát nhiễm trùng hiệu quả.
Các khái niệm: Khử trùng – khử nhiễm – vô trùng khác nhau như thế nào?
Khử trùng và khử nhiễm chỉ là một bước trong quá trình làm sạch các vật dụng nha khoa để có thể sử dụng lại. Thường chỉ dùng các chất hóa học hoặc xử lý bằng tay ở 2 bước này. Tuy nhiên nếu chỉ dừng lại ở bước này thì chưa hoàn toàn loại bỏ hết vi khuẩn.
Vô trùng là quá trình dùng hóa chất hoặc vật lý để “tiêu diệt” tất cả dạng sống của vi sinh vật và các tác nhân sinh học khác (bao gồm cả các bào tử vi khuẩn có khả năng kháng lại) (Ronald B Luftig). Vô trùng có thể đạt được với một hoặc nhiều tác nhân sau đây: nhiệt, hóa chất, chiếu xạ, áp suất cao.
Tại sao phòng khám nha khoa phải quan tâm đến vấn đề “vô trùng”?
Mỗi ngày, trong phòng khám nha khoa ở khắp mọi nơi, cả nha sĩ và trợ lý cần liên tục “làm sạch” một số lượng đáng kể các dụng cụ và vật liệu để sử dụng lại.
Vì hầu hết các dụng cụ phẫu thuật thường nhọn hoặc sắc, nên nguy cơ tai nạn trong quá trình xử lý xảy ra là rất cao hoặc không thể sạch được (như rửa và loại bỏ dư lượng hữu cơ / vô cơ cứng đầu…)
Hơn nữa, rửa và khử trùng thường được thực hiện thủ công trong bồn rửa bằng các dụng cụ đơn giản (bàn chải, bát có chất tẩy / chất lỏng khử trùng, khay siêu âm, v.v.), do đó việc kiểm soát cả quá trình một cách nhất quán và xuyên suốt trở nên khó khăn, điều đó có thể làm mức độ rủi ro trong nhiễm trùng cao hơn.
Cuối cùng, toàn bộ khu vực xử lý “làm sạch” này ở các phòng khám luôn có nguy cơ bị ô nhiễm cao vì bản chất những khu vực này thường là dạng “mở”, nghĩa là chúng thường văng nước, các vật thể nhỏ hoặc hơi nước có thể dễ dàng lan rộng ra các khu vực khác.
Vậy, giải pháp nào là lựa chọn đúng đắn?
Một giải pháp “vô trùng” lý tưởng cho một phòng khám nha khoa sẽ phải tuân thủ nghiêm ngặt các bước từ phân loại dụng cụ ban đầu cho đến bước vô trùng và phân loại dụng cụ tái sử dụng.
Điều lý tưởng cho các nha khoa là sẽ có một khu vực được chỉ định cho để tái xử lý dụng cụ tách biệt với phòng điều trị. Bởi vì, kể từ khi làm sạch, khử trùng và lưu trữ dụng cụ trong cùng một phòng nơi giao thoa giữa các bệnh nhân sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm chéo. Việc loại bỏ và xử lý các vật sắc nhọn sử dụng một lần như kim, lưỡi, dây chỉnh nha… phải được thực hiện ngay lúc bác sĩ sử dụng, được vứt vào thùng chứa vật sắc nhọn, khay hoặc hộp đựng dụng cụ tái sử dụng được đưa đến khu vực làm sạch và tiến hành vô trùng.
Quy trình vô trùng khép kín giúp xử lý an toàn và hiệu quả hơn, khử trùng và phân loại dụng cụ trong nha khoa – loại bỏ các bước xử lý bằng tay trong quá trình tái xử lý dụng cụ như chà rửa và sắp xếp các dụng cụ bằng tay, từ đó nâng cao sự an toàn, tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả.
Khi sử dụng máy rung rửa siêu âm và vô trùng, điều quan trọng là luôn luôn tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Và cũng quan trọng phải tham khảo ý kiến nhà sản xuất dụng cụ và thiết bị nha khoa để đảm bảo khử trùng hoàn toàn và tránh thiệt hại cho các dụng cụ này.
Quy trình vô trùng gồm 7 bước:
o Khử nhiễm
o Rung rửa làm sạch
o Khử trùng
o Làm khô
o Đóng gói
o Vô trùng
o Truy xuất
Ở bước vô trùng, một giải pháp vô trùng chuẩn B được khuyên dùng. Khác với chuẩn N, chuẩn B sử dụng các công nghệ khác nhau để loại bỏ không khí bên trong trước khi hơi nước đi vào, do đó tạo ra một khoảng chân không. Điều này nói chung là hiệu quả hơn: tiết kiệm thời gian khi bắt đầu tiệt trùng chân không trước. Hầu hết các thiết bị vô trùng chuẩn B sử dụng nhiệt độ 132°C – 135°C trong 3-10 phút để đạt được hiệu quả. Toàn bộ thời gian để điều áp, khử trùng, thông hơi và sấy khô nói chung ngắn hơn đáng kể so với vô trùng bằng lực – khoảng 45 phút.
